Thay mặt Ban biên tập Bản tin Khoa học & Công nghệ, PGS. TS Nguyễn Hồng Quang- Giám đốc Trung tâm Thông tin- Tư liệu đã phát biểu khai mạc hội nghị.

PGS.TS Nguyễn Hồng Quang phát biểu khai mạc hội nghị.

Sau lời phát biểu khai mạc hội nghị của PGS.TS Nguyễn Hồng Quang, ThS Trần Văn Hồng- Phó giám đốc Trung tâm Thông tin-Tư liệu đã đánh giá tổng quát chất lượng thông tin của Bản tin trong một năm phát hành.

Theo đó, Bản tin thực sự là một kênh thông tin bổ sung hứu ích cho các cán bộ nghiên cứu, các nhà khoa học bên cạnh Website chính thức của VAST. Là một ấn phẩm điện tử nội bộ, Bản tin  đã thông tin chính xác, kịp thời và khá đầy đủ các thông tin về kết quả hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ của Viện Hàn lâm.  Với tần suất 1 tháng/1 số, Bản tin đã phát hành được 12 số trong năm 2015. Tính trung bình, Bản tin có khoảng 25 tin, bài/ số.

ThS. Trần Văn Hồng phát biểu đánh giá Bản tin qua một năm xuất bản.

Bản tin cũng đã bắt đầu xây dựng ổn định các chuyên mục hấp dẫn như: Thành tựu KHCN, Ứng dụng KHCN, Ý kiến nhà khoa học, Gặp gỡ  và Trao đổi, Tin tức….Bản tin đã có những bài viết phân tích, đánh giá sâu các hoạt động nghiên cứu khoa học của VAST, trong nước và quốc tế.

Về nhân sự, Bản tin đã thành lập Ban biên tập, thường trực nhân và xử lý nhanh, đảm bảo chất lượng các tin, bài của CTV gửi đến theo một chu trình chặt chẽ. Với mong muốn nâng cao chất lượng Bản tin, Ban Biên tập cũng hy vọng đội ngũ CTV tiếp tục cộng tác bài, tin cho Bản tin.

Để thông tin rõ hơn đến các cộng tác viên, ông Đào Hữu Hảo, Thư ký của Bản tin Khoa học & Công nghệ  giới thiệu Bản quy chế tin, bài của Bản tin, tại hội nghị qua đó cũng đề nghị các CTV cho ý kiến đóng góp về cơ chế, quy chế hợp tác giữa Ban biên tập và các CTV.

Sau phần báo cáo của Ban biên tập, hội nghị đã chuyển sang phần thảo luận, PGS.TS Nguyễn Hồng Quang nhấn mạnh đây là phần trọng tậm của hội nghị, là cơ hội để Ban BT lắng nghe các ý kiến đóng góp và đề nghị các đại biểu tích cực tham gia thảo luận để hội nghị thực sự có hiệu quả và có ý nghĩa.

PGS. TS Nguyễn Ngọc Châu đã phát biểu những ý kiến tâm huyết để nâng cao chất lượng Bản tin.

Mở đầu phần thảo luận, PGS. TS Nguyễn Ngọc Châu, Viện Sinh thái & Tài nguyên Sinh vật là tác giả của nhiều bài viết nổi bật trên Bản tin Khoa học & Công nghệ đã nhấn mạnh rằng: “Bản tin phải thật sự là diễn đàn cho các nhà khoa học phát biểu. Rất mừng là Bản tin đã định hình về nội dung và hình thức, như thế là đã mang tính chuẩn xác của một Bản tin cho giới nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Tôi có một số đề nghị như thế này: Nên tăng hàm lượng tin lên cho Bản tin, tăng số trang lên 20 trang/ số để cập nhật thời sự. Cũng có thể in ra hai số/ tháng, phát hành theo hình thức mua-bán.

Về chuyên mục Ý kiến nhà khoa học, TS Nguyễn Ngọc Châu đánh giá đây là một chuyên mục đầy tiềm năng để huy động các nhà khoa học của VAST.Ngoài lực lượng CTV, Bản tin phải có các phóng viên chủ động, trực tiếp đi lấy thông tin tại các sự kiện của VAST. Về tương lại lâu dài, cần phải xây dựng lực lượng cốt cán cho Bản tin, cũng như đăng kí với cơ quan chức năng để xin giấy phép xuất bản của Bản tin.

Liên quan đến việc lấy thông tin, ở các viện đã có trang web riêng, ông Nguyễn Ngọc Châu gợi ý: Ban biên tập chủ động lấy thông tin qua đó. Một số mục thanh toán thù lao, nên thanh toán qua thẻ ATM, tránh các thủ tục phiền phức khi thanh toán nhuận bút cho các CTV.

Chia sẻ sự băn khoăn về cơ chế gửi bài cho Bản tin, cho website của VAST, ông Nguyễn Hoàng Vũ, Viện Nghiên cứu hệ Gen đặt câu hỏi: “Nếu có một nguồn tin thì chúng tôi gửi cho ai? Gửi cho Website của VAST hay gửi cho Bản tin Khoa học & Công nghệ?”

Theo ông Nguyễn Hoàng Vũ, lợi thế của Bản tin là có tính lưu giữ lâu dài. “Theo tôi, cần có một cơ chế rõ ràng để các CTV cung cấp thông tin cho Bản tin và website của VAST”. Một đại diện khác của Viện Gen có ý kiến thêm, Bản tin cần nới rộng không gian đăng bài để dàn trang thoáng hơn.

Ông Nguyễn Hồng Quang trả lời về vấn đề này: “Hai bên hoàn toàn có thể lấy tin, bài của nhau, nhưng phải ghi rõ nguồn tin rõ ràng. Tuy nhiên, Bản tin chủ động về mặt nội dung, xuất bài thường kì 1 số/1 tháng. Còn website của VAST có ưu thế là cập nhật tin, bài một cách nhanh nhất, đảm bảo tính thời sự của sự kiện. Vì thế, tùy vào tính thời sự hay tính chuyên sâu của thông tin, các CTV có thể gửi tới hai ấn phẩm này”.

Bà Nguyễn Kim Anh, Viện Sinh thái & Tài nguyên biển cho biết: “Tôi rất tâm đắc khi viết bài gửi cho Bản tin. Về chất lượng Bản tin nhìn chung như thế là tốt rồi. Còn hình thức thì còn khô khan, để tăng tính sinh động cần có ảnh động, video. Các nhà khoa học nghiên cứu thì say mê, còn viết bài cho Bản tin thì họ hơi e ngại. Liệu rằng, Ban biên tập cần có cách nào đấy để khuyến khích các nhà khoa học say mê viết bài hơn?”

TS. Đinh Thị Mai Thanh đã chia sẻ một số ý kiến về cách thức khuyến khích các CTV viết tin, bài.

Tiếp theo, bà Đinh Thị Mai Thanh, Phó viện trưởng Viện Kỹ thuật nhiệt đới, có ý kiến:“Đây là một chủ trương rất tốt. Viện Kỹ thuật nhiệt đới sẽ cung cấp nhiều tin, bài hơn cho Bản tin. Làm sao để khuyến khích viết bài cho Bản tin? Tôi nghĩ là vấn đề là thù lao, phải tăng kinh phí trả cho tin, bài. Phải đôn đốc các phóng viên của Trung tâm Thông tin-Tư liệu tích cực lấy tin từ các viện. Về phương thức in ra để bán, Bản tin ban đầu xuất bản file điện tử là tiện ích rồi, còn nếu bán thì phải rất đẹp mới bán được”.

Sau những ý kiến tâm huyết trên, các CTV của các viện đã bày tỏ tinh thần cộng tác dài lâu và bài bản với Bản tin ngay tại hội nghị. TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, nói: “Tôi có rất nhiều thông tin liên quan đến hoạt động nghiên cứu. Qua việc tham dự hội nghị này, tôi sẽ gửi tin, bài có chất lượng cho Bản tin”. Còn ông Nguyễn Quang Trung, Viện Hóa học,  đã chia sẻ thêm : “Tôi nghĩ chúng ta sẽ đi sâu vào nội dung tin, bài hơn trong các số xuất bản tiếp theo. Những thông tin của các nhà khoa học rất là cần, nên mở rộng việc thông tin cụ thể về các hội nghị, các hội thảo để các nhà khoa học biết mà tham gia”.

TS. Phùng Thu Nguyệt, Viện Công nghệ Sinh học, đã nhất trí một sự cộng tác giữa Viện và Trung tâm: “Chúng tôi cũng có một bộ phận thông tin, vì thế, chúng tôi sẽ phối hợp để tiếp tục gửi tin, bài nhiều hơn cho Bản tin của Trung tâm”. Đại diện khác của Viện Công nghệ Sinh học trao đổi thêm về nguồn tin lấy từ các báo nước ngoài, dịch lại để gửi cho Bản tin.

PGS.TS Nguyễn Anh Kỳ, Viện Vật lý đã có những ý kiến xác đáng cho việc khai thác nguồn tin cho Bản tin khi liên quan đến bản quyền: “Tên gọi là Bản tin Khoa học & Công nghệ thì nên định hướng nội dung trọng tâm như thế nào. Còn về dịch bài, về nguyên tắc, bài dịch thì phải hỏi ý kiến của bản gốc, theo tôi, nên dựa trên bài gốc để viết lại theo ý của mình để gửi Bản tin. Việc dùng hình ảnh cũng nên cẩn thận, vì thực chất, họ giữ bản quyền rất chặt chẽ”.

Kết thúc hội nghị, PGS.TS Nguyễn Hồng Quang phát hiểu:“Rất cảm ơn các CTV đã dành thời gian chia sẻ những ý kiến thiết thực để nâng cao chất lượng Bản tin. Những ý kiến của các CTV thực chất là sự trăn trở bấy lâu của Ban biên tập, chúng tôi sẽ tiếp tục tìm cách hoàn thiện chất lượng nội dung cũng như hình thức của Bản tin trong thời gian sắp tới. Ngoài xuất bản file điện tử, Bản tin sẽ có trang web riêng. Hy vọng Bản tin là một món ăn tinh thần không thể thiếu của các nhà khoa học thuộc VAST”

Tin: Kiều Anh

Ảnh: Thu Trang